5 Belangrijke inzichten waardoor je begrijpt wat Parallel Ouderschap is

Wat versta jij onder parallel ouderschap?

Het begrip parallel ouderschap is een eigen leven gaan leiden. Vooral in Nederland merk ik bij het lezen en luisteren naar mensen, hoeveel verwarring er is over deze structuur van co-ouderschap bij hoog conflict na scheiding.

Het lastige is, je kan veel weten over parallel ouderschap maar het écht gaan doen kan je pas door ervaring op te doen, van gedachten uit te wisselen met mij en elkaar én beargumenteerde keuzes leren maken. Dit noem ik ook wel 'de basis'. 

Zonder die basis, zal parallel ouderschap verwarrend blijven. Zo krijg ik regelmatig de vraag: Maar laat ik mij dan niet doen, als ik de muur opzet? Dan voel ik de verwarring zo! Zonder die basis, kan je niet echt parallel ouderschap doen. Dat heb ik zelf ook gemerkt als hulpverlener. Dan is het slechts een methode, een oplapmiddel.

Op deze basis bouwen we stapje voor stapje de structuur van parallel ouderschap op. Ze maken dan samen met mij en andere ouders handvatten op voor hun specifieke situaties. Zo gaat de structuur van solo en parallel ouderschap echt kunnen werken voor ouders.

Je zal me nooit (zeg nooit nooit) een boek zien schrijven voor ouders over parallel ouderschap. De interactie tussen de ouders en mij & tussen de ouders onderling, maakt een essentieel deel uit van het creëren van rust en kracht in een complexe scheiding. Parallel ouderschap, én vooral de basis eronder, leer je niet door ‘begrijpen’ en ‘weten’ alleen.

Ik wil je alvast enkele gedachten meegeven waarover ik ouders in het begin van een training leer reflecteren, keuzes in maken en ervaringen bij op doen.

1: Parallel ouderschap is co-ouderschap

Er is heel wat verwarring over beide termen. De wet is duidelijk, maar ze wordt niet goed toegepast. Sinds de wet van 1995 is een nieuw systeem van ouderschap ingevoerd. Beide ouders blijven gezag uitoefenen over hun kinderen. Dat noemt men gezagsco-ouderschap. Het betekent dat de 2 ouders alle belangrijke beslissingen samen moeten nemen: schoolkeuze, religie, bijzondere medische beslissingen. Voor de rest gaan beide ouders apart verder met hun kinderen.

Hoe de verblijfsregeling eruit ziet, kan heel erg verschillen. Dit hangt af van vele belangen van het kind. Dat moet niet 50/50 verdeeld zijn. Onderzoek toont aan dat niet de kwantiteit van de tijd die je als ouder na de echtscheiding met je kind doorbrengt, de band sterk maakt. Wel is de kwaliteit van je band essentieel.

Hoe je voor de rest als ouders communiceert, is dus afhankelijk van je situatie, jullie karakters, de verwerking van de relatiebreuk,… Wist je dat 50% van alle gescheiden ouders weinig tot niets met elkaar communiceert? Dit is parallel ouderschap. Het is een vergissing die erg leeft in onze samenleving dat ouders over al het wel en wee van hun kinderen gezamenlijk moeten beslissen. Het houdt geen rekening met het conflictmonster dat tussen vele ouders opduikt.

2: Parallel ouderschap betekent kiezen voor een muur bij conflicten

Bij elke communicatie met de andere ouder ga je stilstaan en reflecteren. Bij elke app, sms, e-mail, telefoon, wissel, probleem van je kinderen, bemiddeling, rechtszaak,… denk je helder na. Je kiest daarbij tussen 2 wegen: het conflict of het welzijn.

Dat leer je door concrete situaties onder de loep te nemen en uit te proberen. Meestal is enkel de conflictweg zichtbaar. Ik leer ouders om nieuwe mogelijkheden uit te proberen. Dit zijn mogelijkheden die op de conflictweg niet zichtbaar zijn.

Bij Glinster bouwen we stap voor stap de structuur van parallel ouderschap op de keuze voor de welzijnsweg. Ze focussen op de communicatie met de kinderen en wég van de communicatie met de andere ouder. De muur dus. Ouders leren dan oefenen om niet meer mee te gaan in een conflictlogica.

Dat is echt wennen en vreemd in het begin. Daarom help ik ouders doorheen dit leerproces. Ze leren toepassen bij persoonlijke situaties in de training Bouwen aan een sterke basis waarna het na een tijd gemakkelijker gaat omdat de rust en kracht ervan voelbaar is in het gezin.

3: Parallel ouderschap is goed voor kinderen

Je kan je afvragen hoe je kinderen dan gelukkig kunnen zijn, als hun ouders niet op één lijn komen. Het goede nieuws is dat onderzoek aantoont dat parallel ouderschap even goed is voor het welzijn van kinderen als samenwerkend co-ouderschap.

Je gaat in parallel ouderschap je kinderen meer aanspreken op wat ze nodig hebben. Je denkt met hen na over de oplossing van problemen, aangepast aan hun ontwikkelingsfase. Dit geeft een gevoel van kracht.

Misschien denk je dat dit je kinderen belast. De visie die ik hanteer, kijkt naar kinderen als veerkrachtige en autonome wezens, die meer kunnen dat we denken. Kinderen willen ook meer taken op zich nemen. Natuurlijk gaan ze zoals kinderen dat doen, eerst wat tegenpruttelen.

Je kan je ook afvragen wat je dan moet met geweld, verontrustend ouderschap en contactbreuk. Hierover bouw ik met ouders een helpend kader op, bovenop de welzijnsweg, het solo - en parallel ouderschap.

4: Parallel ouderschap is soms de beste keuze

Wanneer je langer dan drie jaar uit elkaar bent met je ex-partner, de vader of de moeder van jouw kind of kinderen, dan is het parallel-co-ouderschap een strak plan om te ontsnappen aan het conflictueuze co-ouderschap. 

Het conflictueuze co-ouderschap, dat is het co-ouderschap waarbij je merkt dat de meeste communicatie geeft ruzie, spanning, gedoe, oorlog, helse momenten. 

Nu, parallel ouderschap is geen tweederangsco-ouderschap, alsof je het pas moet doen wanneer bemiddeling, mediation, rechtbank, instanties,... allemaal faalt. 

Ik zie veel ouders heel lange trajecten afleggen en dan zeggen, oké, dan zullen we maar parallel ouderschap doen. Alsof het een soort van falen is. 

En ik denk dat daarin een sterk ideaalbeeld meespeelt dat zegt dat je na een scheiding tot een goede samenwerking tussen elkaar als ouders moet komen om goede ouder te zijn. Dat je anders niet het beste aan je kinderen geeft. Wanneer je niet goed samenwerkt, dat je dan geen goede ouder bent. 

En natuurlijk wil je een goede ouder zijn! Je wil die  zorg goed opnemen. 

Daarom zie ik veel ouders die blijven inzetten op die weg van dat samenwerkend co-ouderschap. Omdat men denkt dat het samenwerkend het beste is voor de kinderen.  Maar dat is niet voor iedere situatie mogelijk. 

5: Parallel ouderschap is het leggen van je focus op het conflict hanteren, niet op het op één lijn komen met de andere ouder

Het past misschien niet in je ideaalbeeld, dat je niet kan praten met de moeder of vader van je kinderen. Dat begrijp ik, maar ik ga daar niet helemaal in mee. Omdat vele ouders zo verzanden in een jarenlange vechtscheiding.

Je brein zal even tegenpruttelen bij het starten met parallel ouderschap. Het zal opnieuw mee getrokken worden door het conflictmonster. Daarom dat ondersteuning in een eerste fase zo belangrijk is. Je gaat botsen op weerstand in je eigen patronen én weerstand bij anderen om je heen. Zij gaan niet begrijpen, waarom je moeder of vader niet aanspreekt op zijn verantwoordelijkheid voor de kinderen.

Het moment dat je de klik van parallel ouderschap maakt, zal er echter een heldere koers voor je verschijnen. Een koers gericht op jouw rust en die van je kinderen. Waarin ontzettend veel mogelijkheden zijn voor geluk. Je gaat een meester worden in conflicthantering. Je vertrouwen groeit en je gaat niet meer denken aan het op één lijn komen als ouders.

An Brems,
Systemisch counselor bij Glinster